2 października 2020 r., w dniu Narodowego Dnia Pamięci o Ludności Cywilnej Powstańczej Warszawy, Muzeum Dulag 121 wspólnie z powiatem pruszkowskim, miastem Pruszkowem, urzędem do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz z Instytutem Pamięci Narodowej zorganizowało, podobnie jak w latach ubiegłych, coroczne obchody „Dnia Pamięci Więźniów Obozu Dulag 121 i Niosących im Pomoc”.
Uroczystości rozpoczęło o godz. 12:00 odsłonięcie przy bramie głównej Żbikowskiego Cmentarza w Pruszkowie tablicy upamiętniającej zmarłych i poległych bezimiennych więźniów obozu przejściowego Durchganslager 121, pochowanych w zbiorowej mogile na tutejszym cmentarzu. Po modlitwie w intencji zmarłych w tym obozie, odmówionej wspólnie z zebranymi przez proboszcza parafii w Żbikowie-Pruszkowie ks. kanonika Bogdana Przegalińskiego, przy dźwięku werbla, w asyście pocztów sztandarowych, złożono pod tablicą wiązanki kwiatów. Tablicę ufundował Instytut Pamięci Narodowej.
Następnie, o godz. 13:00 msza św. polowa odprawiona w intencji więźniów Obozu Dulag 121 i niosących im pomoc mieszkańców okolicznych miejscowości, koncelebrowana przez: ks. prałata Mariana Mikołajczaka dziekana dekanatu pruszkowskiego, ks. kanonika Bogdana Przegalińskiego i byłego więźnia obozu Dulag 121 ks. Stanisława Kicmana, rozpoczęła oficjalne uroczystości pod pomnikiem „Tędy przeszła Warszawa”. Wzruszającą, wspomnieniową homilię wygłosił ks. Stanisław Kicman (został kapłanem w wieku 76 lat), który wraz z matką i babcią trafił z warszawskiej Woli, przez kościół św. Wojciecha do Obozu Dulag 121, a stamtąd do kolejnych dwóch obozów w Niemczech. Mszę świętą uświetnił śpiewem zespół „Mazowsze”.
Pod pomnikiem zebrani odśpiewali Hymn RP, szczególnie zasłużonym w dbaniu o miejsca pamięci wręczono medale i dyplomy oraz odczytano m. in. listy: wicemarszałek Sejmu RP Małgorzata Gosiewska – Elżbiety Witek marszałek Sejmu RP, poseł Zdzisław Sipiera – premiera Mateusza Morawieckiego, gen. dyw. Robert Głąb Dowódca Garnizonu Warszawa – ministra Mariusza Błaszczaka (MON), zastępca prezesa IPN Mateusz Szpytma – prezesa IPN Jarosława Szarka. Wygłoszono również okolicznościowe przemówienia.
Odbył się Apel Pamięci, złożono wieńce i wiązanki kwiatów. Uroczystościom towarzyszyła asysta Wojskowej Reprezentacyjnej Kompanii Wojska Polskiego i wielu pocztów sztandarowych.
Tegoroczne obchody zostały objęte Patronatem Narodowym Prezydenta RP Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości.
Warto przypomnieć, że obchody Dnia Pamięci Więźniów Obozu Dulag 121 i Niosących im Pomoc są tradycją zapoczątkowaną przez kolejarzy pracujących na terenie Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego, przez który na zagładę lub do obozów pracy okupanci kierowali powstańców i ludność cywilną powstańczej Warszawy. Od czasu powstania Muzeum Dulag 121 (1990), uroczystości odbywają się przy pomniku „Tędy przeszła Warszawa”. Muzeum Dulag 121 współorganizuje te uroczystości z lokalnymi samorządami. Misją Muzeum Dulag 121 jest bowiem zbieranie informacji, popularyzowanie wiedzy i pielęgnowanie pamięci o losach wypędzonych oraz ofiarności i poświęceniu tych, którzy udzielili im pomocy. Muzeum prowadzi projekt badawczy „Lista Pamięci”, na którą udało się już wpisać około 50 tysięcy byłych więźniów obozu.
Mimo trwającej pandemii, w uroczystościach wzięli w tym roku udział zaproszeni goście reprezentujący władze, kombatanci, środowiska patriotyczne, uczniowie szkół, mieszkańcy Warszawy, powiatu pruszkowskiego i okolicznych powiatów, a pośród nich ci najważniejsi Świadkowie Historii – byli więźniowie Obozu Dulag 121.
To może Cię zainteresować: