Ustawowy obowiązek ochrony praw pacjenta, od marca 2009 roku spoczywa na Rzeczniku Praw Pacjenta, centralnym organie administracji rządowej, właściwym w sprawach ochrony praw pacjentów, określonych w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. Dzięki tym uregulowaniom, osoby pokrzywdzone w procesie leczenia zyskały kolejną możliwość dochodzenia swoich roszczeń. Rzecznik może przekazywać sprawy do prokuratury, powoływać biegłych i występować o ekspertyzy. Pracownikami Biura Rzecznika Praw Pacjenta są Rzecznicy Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego, działający w 37 szpitalach psychiatrycznych