Kończy się pewien etap dofinansowania unijnego. Już w tym roku ruszą nowe programy. Mieszkańcy powiatu grodziskiego mogli w ostatnich latach widzieć, jak ich okolice zmieniają się dzięki środkom z UE. Do wykorzystania były pieniądze zarówno na tzw. projekty twarde, czyli inwestycje widoczne gołym okiem, jak i na „projekty miękkie” – rozwijające mieszkańców tej części Mazowsza. Samorządowcy, firmy oraz mieszkańcy z powiatu grodziskiego wykorzystali ponad 245 mln zł, z czego prawie 240 mln zł z RPO WM (55 inwestycji) i ponad 4 mln zł z PROW (61 inwestycji). Dzięki tym dotacjom powstały m.in. drogi, zmodernizowane zostały placówki zdrowia, ale powstały też tak niezbędne inwestycje jak kanalizacje, boiska czy szlaki turystyczne. Unijne środki pozwoliły również mieszkańcom powiatu zrealizować wiele wydarzeń kulturalnych.
Powiat grodziski miał okazję korzystać m.in. z pieniędzy w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007-13 (RPO WM), Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (POKL) oraz Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-13 (PROW). Przyznawanie dotacji w ramach tych programów zatwierdzał w dużej mierze zarząd województwa.
– 10 lat Polski w UE pozwoliło samorządowcom i przedsiębiorcom z Mazowsza zdobyć ogromną wiedzę i doświadczenie w zakresie pozyskiwania funduszy unijnych. O tym, że ta wiedza była dobrze wykorzystywana świadczy liczba wniosków – ponad 5 tys. w całym regionie, jak i liczba inwestycji zrealizowanych w tym czasie. Jestem przekonany, że Mazowszanie bogatsi o zdobyte umiejętności znów będą aktywnie i skutecznie sięgać po unijne środki – podsumował marszałek Adam Struzik.
Do mieszkańców powiatu grodziskiego trafiło z UE prawie 245 mln zł, z czego 240 mln zł z RPO WM (55 inwestycji) i ponad 4 mln zł z PROW (61 projektów). Po fundusze sięgali zarówno przedsiębiorcy (w ramach RPO WM 37 projektów na 141 mln zł z UE), jak i samorządy (w ramach RPO WM 17 projektów – 98 mln zł dotacji, w PROW większość projektów realizowały samorządy).
Z RPO WM skorzystało w sumie 5 samorządów z terenu powiatu grodziskiego. Pieniądze na swoje projekty pozyskał najprężniej samorząd gminy Grodzisk Mazowiecki – 45,9 mln zł na na 8 inwestycji, a także powiat grodziski – 19,2 mln zł. Poza tym po środku unijne sięgnęły również gminy: Jaktorów – prawie 15 mln zł, Żabia Wola –15,7 mln zł i Milanówek – prawie 2,4 mln zł.
Dzięki unijnym dotacjom z RPO WM przebudowano na terenie powiatu grodziskiego prawie 8 km dróg – prawie 2,5 km dróg gminnych i 5,4 km dróg powiatowych. Wytyczonych zostało również ponad 31 km ścieżek rowerowych. Poza tym powstało ponad 11 km sieci kanalizacji sanitarnej. Środki z PROW pozwoliły ożywić obszary wiejskie powiatu grodzkiego. W róznych gminach powstały obiekty sportowe (5) oraz plac zabaw.
Dzięki dotacjom w ramach POKL ze szkoleń organizowanych przy pomocy Wojewódzkiego Urzędu Pracy skorzystało 235 mieszkańców powiatu grodziskiego, a dzięki działaniom PUP w Grodzisku Mazowieckim 219 osób z 327 biorących udział w projekcie znalazło zatrudnienie.
Środki z POKL to również wsparcie dla najmłodszych – w powiecie grodziskim w projektach edukacyjnych wzięły udział 2 przedszkola, dzięki czemu 132 dzieci w wieku 3-5 lat (z placówek na terenach wiejskich) uczestniczyło w różnych zajęciach edukacyjnych. W projektach edukacyjnych brało udział również 16 szkół (różnego typu) – z czego aż 12 to placówki z terenów wiejskich. Poza tym trzy placówki kształcenia zawodowego wykorzystały środki unijne do wdrożenia programów rozwojowych. Dzięki temu 9 uczniów brało udział w stażach i praktykach.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego 2007-2013 (RPO WM)
Trwający nadal RPO WM oparty jest na Europejskim Funduszu Rozwoju Regionalnego, czyli powszechnie postrzegany jako program na tzw. projekty twarde – remonty, modernizacje, zakup sprzętu itp. Jego efekty są widoczne w wielu miejscach Mazowsza – również w powiecie grodziskim.
W sumie na Mazowszu do dofinansowania zarząd województwa zatwierdził już ok. 2250 projektów (dotacja z UE wyniesie: 8,6 mld zł). Do mieszkańców powiatu grodziskiego w ramach RPO WM trafiło prawie 245 mln zł unijnego dofinansowania na 55 inwestycji.
Po fundusze sięgali zarówno przedsiębiorcy (37 projektów na 141 mln zł z UE), jak i samorządy (19 projektów – 99,2 mln zł dotacji).
Z RPO WM skorzystało w sumie 5 samorządów z terenu powiatu grodziskiego. Pieniądze na swoje projekty pozyskał najprężniej samorząd gminy Grodzisk Mazowiecki – 45,9 mln zł na na 8 inwestycji, który dzięki unijnemu dofinansowaniu wykonał m.in. termomodernizację placówek oświatowych i sportowych w gminie (4,4 mln zł) oraz rewitalizację centrum miasta (etap I – Tereny zielone i zabytki miasta) – 17,5 mln zł.
Duża kwotę dofinansowania uzyskał również samorząd powiatu grodziskiego – 19,2 mln zł na trzy inwestycje. Wśród tych projektów były dwa ważne społecznie – przebudowana została część drogi powiatowej nr 1505 Grodzisk Mazowiecki – Józefina (7,8 mln zł), a ponad 10 mln zł dotacji pozwoliło wyposażyć szpital powiatowy w Grodzisku w specjalistyczny sprzęt medyczny.
Z funduszy unijnych w podobnym zakresie pieniężnym skorzystały również samorządy gmin Żabia Wola (15,7 mln zł) i Jaktorów – (15 mln zł). Żabia Wola wykorzystała dotację na budowę kanalizacji sanitarnej w gminie oraz budowę oczyszczalni ścieków w samej Żabiej Woli – 14,7 mln zł, a także na termomodernizację obiektów użyteczności publicznej na terenie gminy Żabia – prawie 1 mln zł. Jaktorów postawił na przebudowę układu komunikacyjnego w gminie – prawie 5 mln zł i budowę przedszkola w Międzyborowie (wraz z organizacją klas „0”, biblioteką, halą sportową) – prawie 10 mln zł.
Z funduszy w ramach RPO WM skorzystał również samorząd Milanówka, prowadząc dwa projekty dotyczące budowy Miejskiej Sieci Informatycznej: eMilanówek – system publicznych punktów dostępu do Internetu, zintegrowany system telefonii VoIP – 1,4 mln zł i E-MILANÓWEK – zintegrowany system wspomagający zarządzanie miastem – 975 tys. zł.
W przypadku RPO WM 2007-13 trzeba pamiętać również o 28 projektach, które swoim zasięgiem obejmują szersze obszary niż jeden powiat, a nawet niż subregion, a korzystają z niego również mieszkańcy powiatu grodziskiego. Wśród nich są inwestycje w tabor kolejowy, bezpieczeństwo w przypadku pożarów, Internet dla Mazowsza oraz działania turystyczne. Wartość tych wszystkich projektów to ponad 1,3 mld zł, a unijne dofinansowanie wyniosło w nich 823 mln zł.
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 (PROW)
Na poziomie województwa w ramach PROW samorząd Mazowsza wdraża tylko część działań. Wśród nich są te, służące poprawieniu i rozwijaniu infrastruktury związanej z rozwojem rolnictwa i leśnictwa – w tym scalanie gruntów i gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi. Poza tym realizowane są podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej (są to najczęściej projekty dotyczące budowy kanalizacji lub oczyszczalni ścieków). Przedsięwzięcia zmieniające oblicze wsi to najczęściej projekty realizowane w ramach działania Odnowa i rozwój wsi. Zarząd województwa wdraża również tzw. oś Leader, w ramach której można realizować różnego typu Inwestycje – od „twardych” po „miękkie”. W sumie zakontraktowano już 1,2 mld zł.
W powiecie grodziskim w ramach PROW zrealizowanych zostało 61 projektów o wartości ponad 9,72 mln zł, z czego ponad 4,3 mln zł to dotacja.
Dzięki środkom z UE powstało 5 nowych obiektów sportowych (m.in. w gminie Baranów, w Międzyborowie czy w Bartoszówce) i plac zabaw w Grodzisku Mazowieckim. Na tego typu działania z osi Leader w ramach działania Odnowa i rozwój wsi w całym powiecie uzyskano w sumie 2 mln zł dofinansowania.
Udało się również zrealizować ok. 50 projektów społecznych (działanie Małe projekty) na prawie 750 tys. zł dotacji z UE. Dotyczyły one głównie przedsięwzięć kulturalnych, wyposażenia centrum kulturalnego czy tworzenia tras turystycznych.
Na terenie powiatu grodziskiego funkcjonują dwie lokalne grupy działania: Stowarzyszenie LGD „Ziemia Chełmońskiego”, której zasięg obejmuje gminy: Baranów, Grodzisk Mazowiecki, Jaktorów i Żabią Wolę, oraz Stowarzyszenie LGD „Zielone Sąsiedztwo”, działające na terenie gminy Podkowa Leśna.
PROW będzie również realizowany w latach 2014-2020. Głównym jego celem będzie wzrost konkurencyjności rolnictwa, ale ma się to odbywać z uwzględnieniem zarówno poprawy konkurencyjności, jaki i zrównoważonego zarządzania zasobami naturalnymi oraz zrównoważonego rozwoju terytorialnego obszarów wiejskich. Samorząd województwa będzie przyznawał i wypłacał środki unijne w ramach działań: podstawowe usługi i odnowa miejscowości na obszarach wiejskich (sieci wodne i kanalizacyjne, budowa lub modernizacja dróg lokalnych, ochrona zabytków i budownictwa tradycyjnego, inwestycje w obiekty pełniące funkcje kulturalne, w targowiska i budynki przeznaczone na cele promocji lokalnych produktów i usług), LEADER (m.in. wsparcie realizacji lokalnych strategii rozwoju – LSR) i poddziałania – scalanie gruntów.
Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013 (POKL)
Ten program jest tylko częściowo zarządzany na poziomie województwa (pięć z dziewięciu priorytetów realizowanych jest centralnie, z poziomu kraju). Wśród zadań, jakie miały być wykonane na Mazowszu przy udziale środków unijnych z POKL zrealizowane zostały: Rynek pracy otwarty dla wszystkich, Promocja integracji społecznej, Regionalne kadry gospodarki oraz Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach.
W powiecie grodziskim działania dotyczące ożywienia rynku pracy wprowadzał m.in. Wojewódzki Urząd Pracy poprzez powiatowe urzędy pracy. Część inicjatyw dotyczyła wsparcia osób pozostających bez zatrudnienia. Były to doradztwa, pośrednictwa pracy, staże, praktyki, szkolenia oraz warsztaty aktywnego poszukiwania pracy. Z tego typu form skorzystało 235 mieszkańców powiatu grodziskiego, a dzięki działaniom PUP w Grodzisku Mazowieckim 219 osób z 327 biorących udział w projekcie znalazło zatrudnienie.
Środki z POKL to również wsparcie dla najmłodszych – w powiecie grodziskim w projektach edukacyjnych wzięły udział 2 przedszkola, dzięki czemu 132 dzieci w wieku 3-5 lat (z placówek na terenach wiejskich) uczestniczyło w różnych zajęciach edukacyjnych. W projektach edukacyjnych brało udział również 16 szkół (różnego typu) – z czego aż 12 to placówki z terenów wiejskich. Poza tym trzy placówki kształcenia zawodowego wykorzystały środki unijne do wdrożenia programów rozwojowych. Dzięki temu 9 uczniów brało udział w stażach i praktykach.
To może Cię zainteresować: