Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN we współpracy z Gminą Grodzisk Mazowiecki oraz Ośrodkiem Kultury Gminy Grodzisk Mazowiecki zaprasza do obejrzenia projektu „Muzeum na kółkach”. Nowoczesna ekspozycja połączona z bogatym programem edukacyjnym w telegraficznym skrócie przybliży historię tysiąca lat dziejów społeczności żydowskiej w Polsce. Projekt do końca kwietnia 2016 roku odwiedzi 47 miejscowości. W dniach 9-11 kwietnia Muzeum będzie gościć w Grodzisku Mazowieckim.

Projekt ma na celu przypomnieć o współistnieniu społeczności polskiej i żydowskiej na przestrzeni tysiąca lat. Przez wieki Polska była najważniejszym ośrodkiem żydowskiego życia umysłowego, religijnego i kulturalnego. Żydzi stanowili 10 procent ludności Polski.

Grodzisk Mazowiecki to ważny punkt na mapie polsko-żydowskiego dziedzictwa kulturowego. Pierwsza wzmianka o obecności Żydów w Grodzisku Mazowieckim pochodzi z II połowy XVI wieku. W XVIII wieku wyznawcy judaizmu otrzymali pozwolenie na budowę pierwszej synagogi i założenie cmentarza – jednego z najstarszych na Mazowszu. Późniejszy intensywny rozwój osadnictwa żydowskiego w mieście związany był z patentem wydanym przez króla pruskiego w 1797 roku, w którym zezwalał on Żydom zamieszkałym w mieście zajmować się rzemiosłem i handlem oraz jednocześnie ograniczał ich osadnictwo na wsi. W połowie XIX wieku gmina żydowska rozwijała się bardzo szybko i podjęła szereg inwestycji świadczących o jej prężności, m.in. wznosząc nową synagogę. W tym okresie przybył do miasta cadyk Elimelech Szapiro, założyciel znanej dynastii chasydzkiej. W pierwszych latach XX wieku ludność żydowska aktywnie uczestniczyła w życiu politycznym i społecznym miasta, m.in. sprawując mandaty radnych w Radzie Miasta oraz działając w stowarzyszeniach kulturalnych, klubach sportowych i organizacjach takich jak Straż Pożarna, a także wydając periodyki w języku jidysz. W 1900 roku otwarto prywatną żydowską szkołę, w której uczono również języka polskiego. W grudniu 1940 roku Żydzi zostali wysiedleni do grodziskiego getta, w którym poza mieszkańcami Grodziska i okolicznych miejscowości znaleźli się wysiedleni z woj. poznańskiego i łódzkiego. W lutym 1941 roku getto w Grodzisku zlikwidowano, a jego mieszkańców wywieziono do getta w Warszawie, a później do obozu zagłady w Treblince.

Więcej o historii żydowskiej Grodziska Mazowieckiego: http://www.sztetl.org.pl/pl/article/grodzisk-mazowiecki/5,historia/

W Grodzisku Mazowieckim będzie można zobaczyć „Muzeum na kółkach” na placu przed Centrum Kultury (ul. Spółdzielcza 9). Podczas naszej wizyty koordynatorzy lokalni przygotowali specjalny program wydarzeń towarzyszących naszej wizycie:

• - Grodzisk, miasto dwóch narodów - spacer historyczny śladami grodziskich Żydów
• - Przez dziurkę od klucza - warsztaty opowieści połączone z działaniami plastycznymi
• - Warsztaty tańca żydowskiego
• - Odtworzenie muralu na dworcu PKP, zrealizowanego w 2010 roku w ramach projektu Ulica Żydowska

Poprzez udział w projekcie „Muzeum na kółkach” pragniemy przede wszystkim zdobyć nowe umiejętności związane z edukacją wielokulturową ze szczególnym uwzględnieniem historii polsko-żydowskiej – mówią Anna Woźniak i Łukasz Nowacki, koordynatorzy lokalni „Muzeum na kółkach” w Grodzisku Mazowieckim.

Centralnym punktem wystawy jest interaktywna mapa każdego miasta, które odwiedza „Muzeum na kółkach”, na której zostały opisane ważne miejsca związane z lokalną historią żydowską. Poprzez trójwymiarową makietę sztetla przybliżamy najważniejsze miejsca typowego polsko-żydowskiego miasteczka. Opowiadamy również o jidysz, hebrajskim i polskim – trzech współistniejących i przenikających się językach, którymi posługiwali się polscy Żydzi.

Projekt jest podziękowaniem dla lokalnych liderów i aktywistów, którzy poświęcają swój czas i środki na dbanie o pamięć o polskich Żydach. „Muzeum na kółkach” zaprasza widzów do interakcji, dzielenia się własnymi wspomnieniami oraz odkrywania zapomnianego dziedzictwa. Ekspozycji towarzyszyć będzie szereg działań edukacyjnych i kulturalnych. Zwiedzanie wystawy i udział w zajęciach prowadzonych przez animatorów są bezpłatne.

Inauguracja projektu odbyła się 26 czerwca 2014 roku w Warszawie. Do kwietnia 2016 roku „Muzeum na kółkach” odwiedzi 47 miejscowości.

Więcej informacji na stronie internetowej Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie:

http://www.polin.pl/pl/muzeumnakolkach

oraz na Facebooku „Muzeum na kółkach”:

https://www.facebook.com/muzeumnakolkach

Zapraszamy